w razie czego
  • Forma nazwy miesiąca w dacie

    26.02.2024
    26.02.2024

    Dobry wieczór. Dziękuję za ostatnią odpowiedź. Chciałbym tym razem spytać, dlaczego wydawnictwa poprawnościowe uznają za błędne formy typu: 11 grudzień, 1 styczeń, 20 maj? Wiem, że tam jest to słowo dzień, które się pomija, a które wymaga użycia dopełniacza, ale kiedy czytam wiersze Asnyka, autor, podpisując je datami, konsekwentnie używa formy mianownikowej. Nie sądzę, aby poeta był na bakier z poprawnością językową. Stąd moje pytanie: od kiedy formy mianownikowej uznaje się za błędne i czy nie dopuścić ich jako poprawne, bo kiedy mówimy 11 grudzień, to wiadomo że może tu chodzić tylko o dzień i że o jakiejś dwuznaczności nie może być mowy?

  • ile zapożyczeń w polszczyźnie?
    15.03.2011
    15.03.2011
    Czy istnieje zestawienie pokazujące, ile procent słów w języku polskim to zapożyczenia? Znalazłem diagram dotyczący języka angielskiego, ale o naszej mowie nie mogłem wyszukać niczego. Udało mi się tylko znaleźć informację, że w polszczyźnie funkcjonuje lub funkcjonowało 2,4 tys. słów pochodzących z niemieckiego, ale to zdecydowanie zbyt mało obszerna informacja. Czy są jakieś badania na ten temat? Interesuje mnie szczególnie liczba latynizmów i germanizmów.
  • interpunkcja w przytoczeniach cudzych słów
    15.10.2009
    15.10.2009
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące użycia dwukropka, cudzysłowu i małej lub wielkiej litery. Czy dwukropki są konieczne w zdaniu: „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli «Nigdy w życiu tego nie kupię»”? Czy jeśli wprowadzę dwukropek, to cudzysłów mogę pominąć? Czy w takim przypadku mogę / muszę zachować wielką literę? „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli: «Nigdy w życiu tego nie kupię»”? „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli: Nigdy w życiu tego nie kupię”?
  • wielkie litery w korespondencji
    18.06.2007
    18.06.2007
    Zaimki osobowe w korespondencji piszemy, rozpoczynając je wielką literą. Czy zasada ta powinna być stosowana także w Internecie, jeśli w tekście umieszczonym na forum dyskusyjnym lub czacie zwracamy się bezpośrednio do konkretnej osoby lub grupy osób?
  • wielkie litery w nazwach aktów prawnych
    16.05.2007
    16.05.2007
    Szanowni Państwo!
    1. Czy świadome posługiwanie się wielkimi literami w nazwach traktatów w zamiarze tworzenia zwyczaju językowego (np. w publikacjach naukowych czy zbiorach dokumentów) jest rażąco niepoprawne, czy jednak dopuszczalne?
    2. Czy zgodzą się Państwo, że jest pewne uzasadnienie dla pisowni nazw aktów prawa międzynarodowego (nawet o charakterze tzw. prawa „miękkiego”) o szczególnym znaczeniu, np. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Karta Praw Podstawowych UE?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    M. Balcerzak
  • zmiany w słowniku ortograficznym
    24.01.2011
    24.01.2011
    Słownik ortograficzny PWN z 2003 podaje: Popielec (ale: środa popielcowa – [70] nazwy świąt dużą literą w odróżnieniu od ich nazw opisowych). Słownik z 2010: Środa Popielcowa – bez rozróżnienia. Popielec to nie święto! To 1. dzień Wielkiego Postu – duża litera ma sens. Natomiast środa popielcowa to bardziej nazwa opisowa? Czym zatem tłumaczyć zmianę zapisu środy popielcowej z małej na dużą literę? Takie zmiany wprowadzają zamieszanie. Co z tymi, którzy nie kupują nowych wydań słowników?
    Pozdrawiam
  • Antysemityzm nie tylko w stosunku do żydów (Żydów)
    20.04.2018
    20.04.2018
    Dlaczego antysemityzm wg słownikowej definicji odnosi się tylko do Żydów jako grupy wyznaniowej lub etnicznej, kiedy Semici wg encyklopedii to ‘wszystkie ludy albo zamieszkujące staroż. Bliski Wschód, albo posługujące się dzisiaj językami z rodziny języków semickich’? Czy w takim razie istnieje oddzielne słowo określające wrogość wobec np. Arabów, czy też na taką sytuację dostępne są jedynie pojęcia ogólne, jak np. rasizm?

    Pozdrawiam
  • dźwięczne [z] w wygłosie
    14.05.2013
    14.05.2013
    Szanowna Poradnio,
    mam pytanie dotyczące fonetyki języka polskiego. W pewnej książce zawierającej porady logopedyczne znalazłam ćwiczenia na głoskę [z]. W ćwiczeniach tych były pojedyncze wyrazy zakończone na literę z, zapisane w słupku, i z polecenia wynikało, że to są przykłady słów zawierających głoskę [z] w wygłosie. Uczono mnie, że polski wygłos jest bezdźwięczny. Moim zdaniem takie ćwiczenia nie powinny się znaleźć w książce – czy mam rację?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • frekwencja liter w polskich tekstach
    20.03.2006
    20.03.2006
    Witam,
    interesuje mnie, jaka jest frekwencja poszczególnych liter w polskich słowach. Które litery występują najczęściej, a które najrzadziej? Czy są jakieś procentowe wyliczenia?
    Pozdrawiam,
    Bartosz
  • Interpunkcja w opisach niewiadomych

    13.11.2020
    13.11.2020

    Szanowni Państwo,

    w rozwiązaniach zadań matematycznych pojawiają się opisy niewiadomych, np. „x — wiek Bartka”, [od nowego wiersza] „y — wiek Wojtka”. Zastanawiam się nad interpunkcją takich napisów. Zapisywałbym je od małych liter i bez znaków interpunkcyjnych. Czasem takie opisy są dłuższe (np. „wiek Bartka w momencie, gdy Wojtek był od niego dwa razy starszy). Wtedy ewentualnie stawiałbym na końcu średniki, a po ostatnim opisie kropkę. Co Państwo rekomendują?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego